Gedenkrol met namen Joodse slachtoffers Shoa

Te bezichtigen van 29 april t/m 17 mei op de 3e verdieping van het Eemhuis.

Jom Hashoa is een belangrijk herdenkingsmoment in het jaar. Dit jaar valt deze dag op maandag 6 mei (27 Nisan op de Hebreeuwse kalender). Tijdens deze dag staan we stil bij de Amersfoortse Joodse stadsgenoten die slachtoffer werden van de nazi’s. Ieder jaar is bij Archief Eemland de gedenkrol te bezichtigen in de weken rondom 4 en 5 mei.

Online
De namen van Joodse slachtoffers op de rol zijn tijdens speciale momenten zoals een herdenking, ter plekke te bezichtigen, maar staan ook online (Gedenkrol online). Klik op een naam en het verhaal van deze persoon wordt zichtbaar. Met dank aan de Stichting Herdenkingsstenen Amersfoort voor de persoonlijke informatie van alle slachtoffers bij de digitale gedenkrol.

Aangrijpend verhaal
Eén van de slachtoffers wiens naam op de gedenkrol staat is die van Elisabeth de Groot-Nooitrust. Elisabeth wordt in 1915 als negende en jongste kind geboren in Amsterdam en op haar zeventiende trouwt ze in 1933 met Izak de Groot (27) in Amersfoort. Tien jaar later heeft ze al zes kinderen gekregen, waarvan drie meisjes reeds zijn overleden voor ze het eerste levensjaar bereikten.

Haar man verliest ze in 1941 door een noodlottig ongeluk op de Hogeweg van een Duitse auto met militairen. Het politierapport maakt melding dat Izak in een toevallig passerende bus zit en, eenmaal uitgestapt om hulp te bieden, door exploderende munitie dodelijk getroffen wordt. Op 31 oktober 1940 plaatst hij nog vrijmoedig voor hun zaak in tweedehands goederen aan de Havik een advertentie in het Amersfoorts Dagblad/De Eemlander met “Hij leeft hij is niet dood de welbekende Izak de Groot”.

Elisabeth wordt dus op 25-jarige leeftijd al weduwe. Ze zet hun zaak zelfstandig voort en heeft net als haar man ook gevoel voor reclame. Zij plaatst in september 1941 een advertentie met “Nu de winter nadert, en iedere boom ontbladert, vlucht men in schemering naar huis, en schaart zich om kachel en fornuis, dat geeft veel warmte en kolennood, want ze is gekocht bij de firma I. De Groot”. Daarna duikt ze mogelijk onder.

Op 7 september 1943 wordt de zwangere Elisabeth met haar drie dochters opgepakt en naar kamp Westerbork gebracht. Drie dagen later baart ze daar een doodgeboren kindje. Op 24 september 1943 worden Elisabeth, Eva, Catharina en Emma de Groot vermoord in Auschwitz.

Lees het uitgebreide verhaal over deze moedige vrouw op www.herdenkingsstenenamersfoort.nl.

Over de gedenkrol
De namen van de Amersfoortse Joodse slachtoffers van de Holocaust zijn in 1999 geschreven (gekalligrafeerd) op een gedenkrol van perkament in de vorm van een Tora-rol. Op 13 april 1999 werd de gedenkrol namens de Amersfoortse burgerij aangeboden aan de Nederlands Israëlitische Gemeente Amersfoort door de Raad van Kerken Amersfoort ter nagedachtenis aan de Amersfoortse Joodse stadsgenoten.

De gedenkrol is te zien op de derde verdieping van het Eemhuis tijdens onze onze openingstijden.