Boek: De Moderne Devotie in Amersfoort
Ludo Jongen en Gerard Raven zijn de auteurs van: De Moderne Devotie in Amersfoort: bruiden van Christus, vrome broeders en hun kronieken 1380 | 1637.
De Moderne Devotie is een spirituele vernieuwingsbeweging binnen de middeleeuwse katholieke kerk. Geert Grote is de grondlegger ervan. Als gevolg van de opkomst van de Moderne Devotie kwamen er ook in Amersfoort kloosters, zowel voor nonnen als voor monniken. Het eerste Amersfoortse conventshuis (klooster) was Sint-Agnieten. Later waren er vijf devote Amersfoortse kloosters, die voor een groot deel het landelijke patroon van de Moderne Devotie volgden.
Er waren vijf fases van intrede tot de kloosters: postulaat, inkleding, noviciaat, sluieren, professie en slot.
Voor de nonnen en monniken was bidden en werken belangrijk. De dagindeling werd bepaald door de getijden, sobere gebeden in beurtzang in de kapel. De werkzaamheden waren klussen in en om het klooster en bijvoorbeeld het schrijven, vertalen en het kopiëren van boeken. En in kloosters waren af en toe feesten, al was Amersfoort hierin aan de sobere kant.
Kloosterlingen verpleegden hun eigen zieken, dat was een voorschrift van Benedictus. Ook voor stervenden was er zorg. Overledenen werden vaak in de kapel van het klooster begraven. Gasten waren welkom in een klooster. Dit waren dan vaak monniken en zusters van andere kloosters. Maar ook waren er logeerplekken voor reizigers en zwervers. En bovendien hielpen kloosters de armen.
“Op 7 maart 1579 stond Jan van Nassau met een leger Engelse en Schotse huurlingen voor de stad.” De stad gaf zich snel over. “En noodgedwongen sloot men zich aan bij de Unie van Utrecht.” De Alteratie betekende dat de Calvinisten het voor het zeggen hadden. In de Sint Joriskerk werden beelden vernield. Deze kerk kwam in handen van de Calvinisten. De katholieke eredienst werd eerder al verboden.
De kloosters mochten blijven bestaan maar geen novicen meer opnemen. Kloosters werden gezien als logeermogelijkheid. En helaas werden kloosters financieel uitgebuit.
Vanaf 1602 konden broeders en zusters hun kloosterleven voortzetten, tot zij uitstierven in 1637. In Amersfoort was de situatie beter dan ergens anders.
Het laatste deel van het boek omvat de hertaling van de Agnieten- en Aagtenkronieken en de vertaling van de Annales Birctani (Mariënhof). In deze kronieken werd de geschiedenis van deze kloosters beschreven. En achterin in de bijlage bevindt zich een bibliografie.
Wilt u meer weten over de vijf verschillende fases van intrede of over wat Alteratie betekende voor de kloosters? Kom dan het boek bij Archief Eemland inzien. De plaatsingscodes zijn: 6943 en ST 189.
