De Berg-Zuid

De Berg-Zuid wordt begrensd door de Utrechtseweg, de Kersenbaan, de Leusderweg en de N221 (Rondweg-Zuid).
Klein Zwitserland is een bos van 36 hectare en ligt op de zuidwestelijke flank van de Amersfoortse Berg, 40 meter boven NAP. Het natuurgebied maakt deel uit van de Utrechtse Heuvelrug. Het parkachtig aangelegde bos heeft, voor Nederland, vrij grote hoogteverschillen.
 
In 1902 was het nieuwe station aan het huidige Stationsplein gereedgekomen. Door een grondruil met Leusden in 1917 kwam de zuidelijke helling van de Berg, het gebied ten zuiden van het tegenwoordige Van Stolbergpark, ook bij de gemeente Amersfoort. Vroeger liep de huidige Frans Halslaan ter hoogte van het park hier door en heette Dievenweg.
Het grootste deel van de bebouwing in de wijk dateert van voor de Tweede Wereldoorlog. Naast de villa's werden ook enkele openbare gebouwen (zoals het Rijksopvoedingsgesticht) en arbeiderswoningen (omgeving Van Bemmelstraat) neergezet.

In de jaren dertig werden enkele bijzondere gebouwen ontworpen aan de rand van het gebied, zoals O.L.V. ter Eem, Zon en Schild en het ziekenhuis de Lichtenberg aan de Utrechtseweg.
 
52848.tjp

Na de oorlog werd vooral in het zuiden hoogbouw toegevoegd in een parkachtige omgeving. De flatgebouwen aan de Surinamelaan staan sinds 1988 op de lijst van gemeentelijke beschermde stadsgezichten.
 
Veel straatnamen in De Berg-Zuid verwijzen naar de Nederlandse geschiedenis: dichters en schrijvers en delen die tot het Nederlandse Koninkrijk horen of hebben gehoord. 
De Appelweg is een straat met een eigen geschiedenis. Deze weg maakte deel uit van de route naar de Betuwe waarlangs vroeger groente en fruit uit die streek naar de stad werd aangevoerd en komt in 1695 voor het eerst in de bronnen voor. Hij sloot aan op de Appelweg onder Leusden. Na de bouw van de woningen aan o.m. de Kapelweg werd deze weg op verschillende plaatsen onderbroken. De bouw van de kazerne aan de Leusderweg leidde ertoe dat de Appelweg in die omgeving in het spraakgebruik Appèlweg werd genoemd.
Aan de rand van het Bergkwartier kwamen in 1962 de Stichtse Rotonde en rijksweg 23 gereed (nu N221), die de Amersfoortse binnenstad van doorgaand snelverkeer ontlastten.