In essentie bestaat de huidige stad uit twee concentrische cirkels (eigenlijk twee omtrekken - met een lengte van 1550 respectievelijk 2850 meter - in de vorm van een appel; de indeuking is aan de N-zijde); doorsnede respectievelijk ca 465-500 meter en ca 750-1000 meter; N-Z loopt de als doorvoer-route dienende relatief hoogliggende Langestraat (waarlangs de Marktpleinen liggen); halverwege is er een zijstraat (de Krommestraat), deze loopt in W richting naar het voormalige havengebied met de Kraan en het oudste Stadhuis. Z van de hoofdkerk (St Joriskerk) ligt een, pas relatief laat in de Afrtse geschiedenis als zodanig functionerend, centraal marktplein (de Hof); de Onze Lieve Vrouwetoren (de kerk is na buskruit-ontploffing (1787) definitief gesloopt in 1845) dateert van na het Mariawonder (1444).
Het gebied tussen beide cirkels is indertijd gevuld door Kloosters aan te trekken; later kon hier door de grote beschikbare ruimte een aantal voorname stenen huizen met grote Tuinen gebouwd worden. Hetzelfde gebeurde op de plaats van de eerste niet meer functionerende stadsmuur: hier ontstonden de relatief grote Muurhuizen.
Zie ook: Geschiedenis, korte Stadsstructuur, Waterafvoer, Wijken