Deel van het Gerecht, Leusden.
Huis en bewoners: Kasteel (erkende ridderhofstede) (sinds ca 1850 buitenplaats) (5 km O van Afrt) van de Heren van Amersfoort; rond 1259 gebouwd; Wouter (Walter?) vertrok direct na de Stadsrecht-verlening in 1259 van de Afrt ridder-hof naar dit kasteel. Begin XIV komt S in het bezit van de Bisschop van Utrecht. 1542/43 sloop, stenen zijn bestemd voor kasteel Vredenburg (in Utrecht). Tussen 1594-1619 in bezit (door koop) van Johan van Oldenbarnevelt (Weede, van!). In 1754 werd Jan François van Lielaar er mee, door de Staten, beleend; 1793 Petrus Leonardus Heilman; 1833 eigendom van Anthony Luden wonende te Amsterdam. Tussen 1861 en 1888 wordt er een neo-gothisch landhuis gebouwd. Sinds 1948 in het bezit van de Nederlandse Provincie der Minderbroeders-Franciscanen; sinds 1997 is het eigendom van Natuurmonumenten.
Referentie(s): Tempe p. 183-188; AaAW sv S; Hovy, 1986 p.17; Olde Meierink e.a., 1995 auteur: H. Janssen, p.425-428.
Tuin: Oorspronkelijk 750 ha grond; versnipperd tussen 1981-1938; thans nog 11 ha over. Door Luden in 1833 aanleg van een tuin in landschapsstijl, waar een deel van de gracht in is opgenomen.
Zie ook: Tuinen