Logo - Archief Eemland

Zoeken door alles

Stadsplattegronden

Referentie(s): F.E. Simon-Forster en J.A.Brongers, De oudste S van Amersfoort, FL 6 no 1 feb 1974 8-13; G. van Herwijnen e.a. (red), Historische stedenatlas van Nederland [Deel II: Amersfoort], Delft, 1983 [bespr L. Prins, Historisch-Geografisch Tijdschrift 1 (1983) 53-54].

In deze stedenatlas is materiaal verzameld, dat het mogelijk maakt oude kaarten onderling te vergelijken.

Zie ook: Hovy, 1986, 129-131; H.P. Deys, 1988; bespr FL 20 1/2 juli 1989 18-20.

Chronologisch gerangschikte lijst van Afrt kaarten:

ca 1570: Een niet in druk uitgegeven net-kaart (schaal ca 1:7500) van Afrt en omgeving met in de stad de particuliere (lage) bebouwing door Jacob van Deventer. Het manuscript-origineel in de Nationale Bibliotheek, Madrid. Afbeelding in Hovy, 1986, p.22. In 1996 verscheen een reproductie op ware grootte, met begeleidende tekst door Jenika van der Torren.

De orientatie van de Rochus-kapel vertoont een draaiing van 90(.

Aan het kader van bovengenoemde kaart is, op hetzelfde blad, een kleiner kader getekend met daarin een eveneens niet-uitgegeven schets-kaart van, hoofdzakelijk, Afrt binnen de muren (schaal ca 1:7500), met de strategisch belangrijke richt-punten (gebouwen met torens) door Jacob van Deventer. Afbeelding op omslag FL 13 no 4 oktober 1981.

De orientatie van de Rochus-kapel vertoont hierop ook een draaiing van 90(.

ca 1580: Plattegrond van Amersfoort door Georg Braun en Frans Hogenberg uit Civitates Orbis Terrarum, Keulen, 1588 (diverse edities in Latijn, Duits en Frans). Afbeelding in Hovy, 1986, p.24.

Peter H. Meurer, Gerhard Stempel, Georg Braun en het 'Itinerarium Belgicum (Keulen 1587)' Caert-Thresoor 3 no 1 (1984) 3-8; Stempel (Stempelius) moedigde Michael ab Isselt aan om voor deze stedenatlas een vogelvluchtkaart, een prospect en een historische beschrijving van Afrt te doen vervaardigen.

J.G. Smit, Gijsbert Cloeting alias Cluetinck, de 'invuller' van de kaart van Braun en Hogenberg, FL 18 no 1/2 nov 1986 15

L. van Hoorn-Koster, Nogmaals Gijsbert Cleutingh, een Amersfoortse goudsmid, FL 19 no 1/2 juni 1988 9.

ca 1645: Plattegrond van Amersfoort (schaal 1:2000), Tooneel Der Steden Van De Vereenighde Nederlanden, Met Hare Beschrijvingen, Uytgegeven By Joan Blaeu, Amsterdam, 1649. Latijnse en Nederlandse editie. Afbeelding als losse bijlage bij Hovy, 1969. Blaeu

1657 (1682): Amersfoort in: Tooneel der Vermaarste Koop-Steden en Handelsplaatsen van de geheele Wereld, Amsterdam, bij Joannes Janssonius van Waesberge.

1658: Op 8 maart werden er (vlgs Magistraatsresolutie) 30 kaarten vervaardigd door H. Specht afgeleverd; geen van deze kaarten is thans bekend; misschien gaat het hier echter om het, wel bekende, stadsGezicht van H. Specht.

1698: Plattegrond van Amersfoort in: Theatrum ichnographicum omnium urbium et praecipuorum oppidorum Belgicarum XVII Provinciarum per accurate delineatarum, bij F. de Wit.

1846: Plattegrond der Stad Amersfoort. Opgemaakt door D.J. Thomkins oud Hoofd-Jngenieur van den Waterstaat, 1846. Schaal 1:2500. Uitg. W.L. Okhuyzen. [Goede reproductie in FL 14 no 4 dec 1982 88-89].

1865: Kaart van het grondgebied van de Gemeente Amersfoort, in: Gemeenteatlas door Kuyper. [Hovy, 1986 p. 40.]

1888: Plattegrond der Stad Amersfoort. Vervaardigd door I. Van Vooren en P. Wagemaker, Landmeters van het Kadaster. Uitg. A.M. Slothouwer, 1888. Schaal 1:2500. Tresling & Co, Hof Lith. Amsterdam.[Goede reproductie in Hovy, 1986 pp.132-133].

1899: Uit het hartje van Nederland, geïllustreerde wandelgids voor Amersfoort en omstreken, met plattegrond en uitgebreide wandelkaart, Amersfoort, G.J. Slothouwer, 1899. Schaal 1:10.000 (Lith[ografie] W.J.L[ammer]ts. v[an] Bueren, Utr[echt]). Bij dit boekje is een wandelkaart (schaal 1:30.000) gevoegd; hierop vele details uit de omgeving.

1908: Krijgsspelkaart van Eemland en de Utrechtse Heuvelrug (manuscriptkaart in Algemeen Rijks Archief, Den Haag); 26 bladen; in beperkte oplage gedrukt (200 exx) tussen 1909-1913; gekleurd; schaal 1:10.000; gebruikt voor binnenshuise militaire oefeningen rond de garnizoensplaats Afrt; de bladen 18 en 24 bevatten Afrt en zeer directe omgeving; heruitgave: Stichting Vijverberg (Henk Schaftenaar), Naarden, 1996.

[1913]: Plattegrond van Amersfoort / uitgave van de 'Vereeniging tot Bevordering van het Vreemdelingenverkeer', Lithographie en druk van A.L. Versluys, Amersfoort. De 'De Bosch Kemperlaan' heet hierop 'Jacob van Campenlaan'. Uit: Gids voor Amersfoort, 1913.

1914: Plattegrond van Amersfoort / uitgave van de 'Vereeniging tot Bevordering van het Vreemdelingenverkeer', Lithografie en druk van A.L. Versluys, Amersfoort. De 'De Bosch Kemperlaan' heet hierop 'Prinses Julianalaan'.

[H. Poots over stadsuitleg in DSA 27-4-1988 en 18-5-1988]