Plompetoren of Dieventoren of Gevangentoren ook wel 't Latijntje. Gelegen in de Muurhuizen (no 97); enig overgebleven toren van de oudste ommuring van de stad; gebouwd op de overgang XIII/XIV. Na bouw tweede muur ingericht tot stadsgevangenis; wordt voor het eerst als zodanig, wegens het aanbrengen van een stoc (= cel), in 1434 als Dieventoren vermeld; de gevangenis zal er toen nog niet lang gevestigd zijn geweest, aangezien de tweede Stadsmuur in die sector, met Triesjespoort en Monnikendam, pas ca 10 jaar daarvoor gereed gekomen was. Sinds 1554 enige stadsgevangenis; 1829 uitbreiding met aanliggende gebouwen; nog in 1862 zijn er gevangenen. In 1880 wordt het torentje en klokje van de oude Latijnse School in het Agnietenklooster op het gebouw geplaatst. Tijdens de 'restauratie' door de aannemer J.G. Overeem 1941/42 is het complex gesplitst in vier huizen, voorzien van een doorgang met een poort; ook werd toen het bruggetje over de gracht aangebracht.
Referentie(s): Van Bemmel, 1760 p.410-414; Koning, 1942; A.J. van den Tol, De restauratie van de Dieventoren c.a. in 1941-1942, geschiedenis, verslag en beschouwingen, 1976, typoscript in GAA [FL 9 no 2 mei 1977 16]; H. Poots in DSA 13-12-1989; Hovy, 1986 pp.29 en 75.