Thans naam van de rivier die van de Koppelpoort naar het IJsselmeer (vóór 1932: Zuiderzee) stroomt; in de oorkonde van 777 (gegeven door Karel de Grote): Hemus genoemd; later Amer of Hamer; het water wordt via een aantal beken aangevoerd vanuit het Veluwemassief en de Gelderse Vallei. Oorspronkelijk gold de naam ook voor de Lunterse Beek (Leusden ligt aan de Hemus (super alueum Hemi; oorkonde 777)).
In de stad Afrt komt het hydroniem E niet voor; de oorspronkelijke loop over het grondgebied van de latere stad is waarschijnlijk van Monnikendam tot Tinnenburg; deels langs de Zuidsingel en de Weversingel; via het Sluisje langs het Havik (oud hydroniem; vroegste bewoningssporen XIII; eerste fundering ca 1300) in de richting van de Koppelpoort. Een ander deel van het water stroomde door de (waarschijnlijk, al vroeg, gegraven) Kortegracht/Langegracht eveneens in de richting van de nog te bouwen Koppelpoort. Vóór XIII waterde het bewoonde gebied af op dit laatstgenoemde systeem (Waterafvoer-verandering); ná XIII op het eerst-genoemde. Amer Oude Eem
Economisch kan de E beschouwd worden als het 'water- verlengstuk' van de Hessenwegen, richting Amsterdam.
Referentie(s): Van Bemmel, 1760 p.795-811; N.L.Zelders, De waternamen van het Eemsysteem en van de overige kustwateren tussen het Gooi en de IJseldelta, FL 4 oct 1971 17-26.
K. van der Valk, 'De Eem, beken en aankleve vandien', een aanzet tot de oplossing van de problemen in de waterlozing van de Gelderse Vallei via de rivier de Eem in de zestiende en het begin van de zeventiene eeuw, Amsterdam, 1987, doct scriptie in GAA [bespr: FL 20 1/2 juli 1987 25].
B.G.J. Elias, Een stoombootdienst op de Eem, FL 22 1/2 maart 1992 1; een dienst tussen de Eembrug en Amsterdam in juli 1859; het traject Eembrug-Amersfoort was per diligence; aan het einde van 1859 gestopt.